Bích Ngọc - 15:06 18/08/2020
Vì thành phố Đà Lạt nằm ở độ cao 1.500 m so với mực nước biển, nên ga Đà Lạt được coi là nhà ga cao nhất Việt Nam. Đoạn đường sắt răng cưa dài 16 km, vượt độ cao 1.000 m của đèo Sông Pha với độ dốc 12% được thiết kế theo kiểu Thuỵ Sĩ.
Hiện tại, tuyến đường sắt vận chuyển đã dừng hoạt động nhưng vẫn còn phục vụ khách du lịch. Đó là tuyến TP Đà Lạt đến Trại Mát có độ dài 7 km. Trên tuyến này, du khách sẽ có cơ hội ngắm nhìn quang cảnh thơ mộng của thành phố, tham quan chùa Linh Phước, thị trấn Trại Mát.
Nhà ga do do hai kiến trúc sư người Pháp là Moncet và Reveron thiết kế. Thi công và thầu khoán là một người Việt tên Võ Đình Dung, với kinh phí xây dựng là 200.000 Francs. Công trình (dài 66,5m; ngang 11,4m; cao 11m) được khởi công xây dựng từ năm 1932 và hoàn thành vào năm 1938.
Nhờ có tuyến đường sắt này mà vật liệu xây dựng được chở lên Đà Lạt thuận lợi với khối lượng lớn, tạo ra sự bùng nổ về xây dựng tại Đà Lạt giai đoạn 1935 - 1945. Từ đây, các sản phẩm nông sản của xứ lạnh cũng tỏa khi khắp cả nước và ngược lại là các nông sản nhiệt đới cùng một lượng lớn khách du lịch.
Ga Đà Lạt là một công trình kiến trúc cổ kính đẹp bậc nhất của thành phố Đà Lạt, được coi là nhà ga xe lửa cổ đẹp nhất Việt Nam và Đông Dương. Là một công trình có quy mô không lớn, song với kiến trúc đặc sắc, hài hoà với thiên nhiên, ga Đà Lạt là một công trình đẹp, là điểm nhấn đô thị.
Trải qua biết bao thăng trầm, kiến trúc nhà ga vẫn còn nguyên vẹn và là một hình ảnh tiêu biểu của thành phố Đà Lạt. Ga Đà Lạt luôn là điểm tham quan được nhiều khách du lịch yêu thích và là nơi nhiều bạn trẻ đến để lưu giữ kỉ niệm cho bộ ảnh cưới của mình.
Điều đặc biệt thú vị là đầu kéo cho hai đôi tàu này là đầu máy hơi nước chuyên dụng HG 4/4- mã hiệu của đầu kéo dùng cho đường sắt có đoạn có ray răng cưa do Công ty CFI ở Đông Dương đặt hàng công ty SLM (Schweizerische Lokomotiv) Winterthur Thụy Sĩ chế tạo.
Mỗi đầu máy hơi nước thường có 1 lái tàu, 2 nhân viên phụ trách tiếp nước, đốt than. Để vượt đèo, mỗi đầu máy có lắp hệ thống bánh răng, khi lên đèo, lái tàu sẽ điều khiển cho hệ thống này “ngoạm” chặt vào đường răng cưa nằm giữa 2 đường ray để leo lên dốc.
Đây là một nhà ga có phong cách kiến trúc độc đáo, khá giống nhà ga xe lửa ở miền Nam nước Pháp với phần nhô ra từ nóc và thụt vào phía chân theo hướng thẳng đứng. Nơi đây đậm dấu ấn văn hóa bản địa với 3 chóp nhọn, cách điệu ba đỉnh núi của cao nguyên Langbiang hoặc là mái nhà rông đặc trưng Tây Nguyên tùy theo góc nhìn và sự liên tưởng của từng người.
Đặc biệt phía trước còn có mặt đồng hồ to ghi lại mốc thời gian mà bác sĩ Alexandre Yersin đã phát hiện ra cao nguyên Langbiang và Đà Lạt (15h30 phút ngày 21.6.1893).
Qua rất nhiều đổi thay, Ga Đà Lạt vẫn tồn tại và lưu giữ ký ức một thời của thành phố. Không chỉ là điểm tham quan hấp dẫn du khách mà nó còn chứa đựng nhiều giá trị của Đà Lạt nói chung và con người nơi đây nói riêng.
Bích Ngọc